Bir neçə yazımızda namaza
diqqət və önəm vermək barəsində silsiləvi olaraq hədislər verdik.
İnşaallah ki, bizlər namaz barədə təfəkkür etdik və bu hədislər namazın
əhəmiyyətini dərk etmək üçün bizə böyük yardımcı oldu. Çox vaxt
ağlımızla dərk etdiyimiz nəsnələri qəlbimizlə dərk etmədikcə onu tam
mənasında yerinə yetirə bilmirik. Allah, inşaallah, namaza sevgini
qəlbimizə hopdurar.
Namaz haqqında düşüncələrimizin ən mühüm çıxarışı isə belə oldu:
"Namaz Allahla irtibatımızın nə vəziyyətdə olduğunu göstərən vicdan
aynamızdır”. Bəli, insan öz mənəvi durumunun nə yerdə olduğunu bilmək
istəyirsə, namazına baxsın. Əgər biz namazımızda elə hey səhv ediriksə,
əsnəyiriksə, namazımızı tez qurtarıb başqa işlərimizə tələsiriksə,
fikrimizi heç cür cəmləyə bilmiriksə - deməli, namazın nə olduğunu hələ
də qəlbimizlə dərk etməmişik. Deməli, Allahla irtibatımız çox zəifdir,
hələ Kimin qabağında durduğumuzu, kiminlə söhbət etdiyimizi dərk
etməmişik. Məşhur bir qüdsi hədis var. Allah Təala buyurur: "Əgər bəndəm
Mənə qulaq asmaq istəyirsə, Quran oxusun, əgər söhbət etmək istəyirsə,
namaz qılsın”. Bəli, kiminlə söhbət etdiyimizi dərk etmirik, yoxsa yaşca
böyük birinə etmədiyimiz davranışı ağlımızla böyüklüyünü, aliliyini,
məhrəmliyini, qüdrət və əzəmətini dərk etdiyimiz Rəbbimizlə etməzdik.
Təsəvvür edin, atanız sizinlə danışır, siz isə başınızı o tərəf-bu
tərəfə çevirir, başqa şeylər haqqında fikirləşirsiz. Bəlkə atamızı
aldada bilərik ki, guya ona qulaq asırıq. Ancaq Allah Təalanı ki, haşa,
aldada bilmərik. O qəlbimizdən, ağlımızın ucundan belə keçən hər şeydən
xəbərdardır.
Namaz bizim Allaha bəndəliyimizin keyfiyyətini göstərir. Onu nə qədər
qəlblə tanıyıb, qəlblə sevdiyimizi və ya sevmədiyimizi, tanımadığımızı
göstərir. Biz əgər bir çox alim və abidlər kimi namaza həyacanla
hazırlaşmırıqsa, hətta namazdan aldığı həzzin ixlasına zərər gətirə
biləcəyini düşünəcək qədər diqqətli deyiliksə, heç ümumiyyətlə namazdan
zövq almırıqsa, onlar kimi namazda sözün əsl mənasında Allahla söhbət
etmiriksə və nəhayət, namazımızda Rəbbimizi müşahidə etmiriksə, demək,
öz mənəvi halımızın nə vəziyyətdə olduğunu artıq bilirik. Biz bu dünyaya
Onun üçün gəlmişik, amma Onu dərk etmədən, Onunla söhbət etmədən,
Onunla razu-niyaz etmədən yaşayırıqsa, bu, hələ həyatımızın hədəfini
tapmamışıq deməkdir. Biz namazdakı o həzzin, o şövqün, o dillə izah
olunmayacaq qədər bəşərüstü bir halın bir damlasını belə dadmamışıqsa,
görün nə qədər cılız bir zövqlərin peşindəyik və görün nə qədər böyük,
ülvi hisslərdən məhrum olmuşuq.
Allah namazımızı Onunla söhbət vasitəsi etsin və namazımızda dünyanı
tərk, Onu müşahidə edə bilmək tutumu versin inşaallah. Amin!
Pərvin Nəsirova
İmam Sadiq (ə) adına İslam Maarifi Akademiyası
«Dəyərlər» Jurnalistika Məktəbinin məzunu