Ərdoğan və Davutoğlunun Ərəb ölkələrinə köhnə Osmanlı vilayətləri kimi baxır!
İslamazeri.az-ın "Shafaqna"-ya istinadən verdiyi xəbərə görə,
hal hazırda İraqda olan Türkiyəli araşdırmaçı yazar Kənan Çamurcu,
"Twitter"dəki səhifəsində Səlahəddin Özgündüz rəhbərliyi altında İraqda
ziyarətdə olan türk heyətinin Ayətullah Sistani ilə görüşünün
təfərrwatlarını paylaşıb. O, xüsusilə Ərdoğan görüşünü qeyd edib.
Kənan Çamurcu:
Ayətullah Seyyid Əli Sistani, hal-hazırda 400 milyonluq Şiə dünyasının ən əhəmiyyətli təqlid merceilərindəndir.
Seyyid Əli Sistani dünyanın bir çox ölkəsində milyonlarla müqəllidi
olan müctəhiddir. Bir fətvası ilə İraqın gedişatını dəyişdirə biləcək
gücdədir.
Seyyid Sistani, İraq siyasətinə birbaşa qarışmır, hər hansı bir
siyasi qrup və ya partiya lehinə ağırlıq qoymur. Daima uzlaşma və
müzakirə çağırışı edir.
Ayətullah Sistanini Həzrəti Əlinin türbəsinə 200 metr yaxınlıqda
"Şəri Rəsul" (Rəsulullah küçəsi) üzərindəki təvazökar evində ziyarət
etdik.
Seyyid Sistani, yüksək səviyyəli mühafizə ilə qorunur. Evinin
olduğu dar küçə giriş çıxışlara bağlanıb. Burada 5 mərhələli yoxlama
var.
Küçənin başındakı birinci təhlükəsizlik postunda üzərimizdəki hər
şeyi əmanətə təslim etdik. Üzük, xırda pul, kağız dəsmal daxil hər şeyi.
Daha sonra bizi 15 kvadrat metrlik döşəkçəli sadə bir otağa apardılar.
Yan otaqda növbəmizin gəlməsini gözləyərkən Seyyid Əli Sistani
digər qonaq heyətini yola salırdı. Sonra biz otağa girdik. Sadə və
təvazökar bir otaq idi.
Ayətullah Sistani, yanında bir ayətullah və digər tərəfində gənc höccətülislam ilə bizi otaqda gözləyirdi. Kürsüdə oturmuşdu.
Xidmətçilər Seyyidin yalnız əlini sıxmamızı qulağımıza nəzakətli
şəkildə xatırlatdılar. Biz də Seyidin əlini sıxdıq, salamımızı verdik.
Seyyidin evində tətbiq olunan bu təhlükəsizlik tədbiri, terrora
onlarla alimi və günahsız insanı qurban vermiş İraqda çox zəruridir.
Bu cür təhlükəli yerdə, Seyid Sistani, təvazökarlıqla həyatına davam edir. Evi ziyarətçiylə dolub daşır.
Din alimlərindən ibarət olan heyətimiz ona təqdim olunarkən, yazar
olaraq məni təqdim etdiklərinə görə hərhalda, siyasi mövzularda
əhəmiyyətli şeylər söylədi.
İndi Seyyid Sistaninin sözlərindən çox əhəmiyyətli başlıqları
yazmağa başlayıram. Bu sözlərin Ərdoğana nəsihət olacağını ümid edirəm.
Ayətullah Sistani, hamımıza Ərəbcə "xoş gəldiniz, şərəf verdiniz" dedi.
Seyyid Sistani də, qonaqlarının hamısı da farsca bildiyindən farsca danışmağı qərara aldıq.
Səlahəddin Özgündüz, Diyanət İşləri Başçısı və Əzhər şeyxinin
Seyyidi ziyarət etmək istədiyini, buna necə baxdıqlarını soruşdu. Seyid
Sistani, Hüsnü Mübarəkdən sonra Misirdə hələ sabitliyin təmin
edilmədiyini, Əl Əzhərin də bundan payını aldığını söylədi.
Sistani, Misirin siyasətindəki kimi Əzhərdə də vəziyyətin naməlum
olduğunu, hələ həmsöhbət ola biləcəkləri kimsə olmadığını dedi.
Ayətullah Sistani, Diyanət və Əzhər başçılarının birlikdə görüşünü qəbul etmədi.
Sistani, Misir və Ərəb baharını dəyərləndirərkən mövzunu Ərdoğanın ziyarətinə gətirdi. Görüşü izah etməyə başladı.
Sistani Ərdoğanın onu ziyarət etmək istəyini böyük bir ümidlə qəbul etmişdi. Əslində siyasi liderlərlə görüşmədiyini xatırlatdı. Siyasi
ixtilaflarda tərəf olmamaq üçün siyasi liderləri qəbul etməyən Sistani,
Ərdoğanı qəbul etmiş və regional mövzuları danışmışdılar.
Ərdoğan, Seyyid Sistanidən Ərəb baharı və Bəhreynlə bağlı
fikirlərini soruşmuş. Baş verələri necə qiymətləndirdiyini öyrənmək
istəmişdi. Ayətullah Sistani Ərəb baharının səbəb olduğu
sabitliksizliyə diqqət çəkmiş və bu ölkələrdə hələ nizam-intizamın
qurulmadığını Ərdoğana xatırlatmışdı.
Sistani, Ərdoğanın Bəhreyn sualına, "Bəhreynlilərin haqqlarını
vermək bir tərəfə, heç olmazsa daha əziyyət olunmalarının, zülmə məruz
qalmalarının qarşısının alınması təmin olunmalıdır" cavabını vermişdir.
Seyyid Əli Sistani vurğuladı ki, Ərdoğanın Bəhreynlə bağlı israrlı sualı məzhəb ayrıseçkiliyi salmaq üçün idi. Sistani
Bəhreyn mövzusuna məzhəb birliyi baxımından baxmadıqlarını söyləyib və
Ərdoğanın ona bunu dedirtmək, məzhəbçiliyə çəkmək səyinə maraqlı bir
reaksiya verib. Seyyid dedi ki, Ərdoğan ondan məzhəbpərəst cavab alamq
istəyirmiş və Ərdoğanın gözləntisinə belə cavab verib: "63 ildir bu
mövzularla məşğul oluram!". Ayətullah Sistani, Türkiyə hökumətindən
Fərat və Dəclə sularının daha çox verilməsini istəmişdir: "İraq qurudu,
heyvanlar öldü" deyib. Ərdoğan isə söz vermiş, lakin sözünü tutmamışdır.
Sistani, Ərdoğan və Davutoğlunun Ərəb ölkələrinə köhnə Osmanlı vilayətləri kimi baxdığını, bunun qəbul edilməz olduğunu dedi.
Sistani, Davutoğlunun "Strateji Dərinlik" kitabını araşdırdığını, onun müsəlman ölkələrə hakim olma fikri daşıdığını söylədi.
Seyyid Sistani, ziyarət müddətimizin bitməsinə baxmayaraq Ərdoğan barədə danışdı və onun atdığı addımları qınadı. Ərdoğan,
verilmiş şansdan düzgün istifadə edə bilməmişdir. Onun bir siyasi lider
olmasına baxmayaraq, Seyyid Sistani fikrini dəyişib onu qəbul etmişdi.
Lakin Ərdoğan nəinki bu fürsətdən istifadə edə bilməyib, hətta onu
bərbad edib.
Ərdoğan, xarici siyasətdə yeni bir başlanğıc etmək istəyirsə işə,
bərbad etdiyi Sistani ilə görüşdəki səhvini düzəldərək başlamalıdır.
Ayətullah Sistani, Ərdoğan və Davudoğlu üçün, "başqaları bəlkə də
onların sözlərindən təsirlənə bilər, mən isə yox. Mən 63 ildir bu
işlərin içindəyəm!" deyib.
Seyyid Sistani, ziyarətimizin sonunda Türkiyə xalqına dua
etdiyini söylədi. Müsəlman millətlərin birlik və bərabərliyi üçün də dua
etdi.
Xatırladım ki, Seyyid Əmmar Əl-Həkim və Seyyid Muqtəda Əs-Sədrin,
rəsmi Ankaranın Malikiyə qarşı rəftarına görə Türkiyəyə gəlməyəcəklər. Seyyid
Əmmar, Türkiyədə "Malikiyə qarşı hökumətə dəstək" formasında əks
etdirilən ziyarətinə əslində Bəhreyni görüşmək üçün dəvət edilmişdi.
Seyyid Əmmar və Seyyid Muqtəda, İraq siyasətinin ən təsirli iki
qrupudur. Hər ikisi də Ankaranın mənfi siyasətinə qarşı dəqiq münasibət
sərgiləyirlər.
islamazeri.az
|