Deyerler.org:
İmam Rza (ə) Allahın ən üstün bəndələrinin xüsusiyyətləri haqda belə
buyurmuşdur: "Ən üstün bəndələr o kəslərdir ki, yaxşı iş görən zaman
şadlanarlar, çirkin iş görən zaman Allahdan bağışlanma istəyərlər.
Onlara bir şey verilən zaman təşəkkür edərlər. Müsibətə düçar olan zaman
səbir edərlər, qəzəb zamanı əfv edərlər”.
Yaxşı iş görən zaman sevinmək.
Allah buyurur: "De: «Allahın lütf və rəhmətinə, (bəli) həmin lütf və rəhmətə sevinsinlər ki, o, onların yığdıqlarından daha yaxşıdır»”.
("Yunus” 58). İmam Rzanın (ə) nəzərində üstün bəndələrin birinci
xüsusiyyəti budur ki, yaxşılıq edən zaman sevinərlər. İnsan yaxşı əməli
Allaha xatir gizlində yerinə yetirər, heç kim onun etdiklərini görməz və
o, öz əməlindən şadlanar. Səbəbi də budur ki, Allaha xatir etdiyi üçün
sevinər. Hədislərin birində oxuyuruq ki, bir nəfər əziz Peyğəmbərə (s)
deyir: "Mən əməlimi gizlində edirəm və ondan kiminsə xəbərdar olmasını
xoşlamıram. Təsadüfən ondan xəbərdar olurlar və mən bundan sevinirəm”.
Buyurdu: "Sənin üçün iki əcr vardır. Gizlətmək əcri və aşkar olmaq əcri”.
İmam Baqirdən (ə) soruşurlar: ”Bir nəfər xeyir əməl edər və onu kimsə
görsə, o, xoşhal olar”. Buyurdu: "Məsləhət deyildir”. Bu iki hədisdən
belə nəticə çıxartmaq olar ki, bu işə görə sevinməyin maneəsi yoxdur.
Çünki hədəfi əvvəldə onu gizlində etmək olmuşdur. Ancaq əgər bunu
insanlara görə edirsə, yəni insanlar onu tərifləsinlər və ona təzim
etsinlər, bu zaman əməli batil olar.
Günah işlədən zaman bağışlanma istəmək.
Allah buyurur: "Əslində (qəbulu ilahi vədəyə əsasən)
Allahın öhdəsində olan tövbə, çirkin işi nadanlıq üzündən etmiş, sonra
tez (ölümlə qarşılaşmamışdan qabaq) tövbə edən kəslər üçündür. Allahın,
tövbələrini qəbul etdiyi kəslər onlardır. Allah həmişə bilən və hikmət
sahibidir”. ("Nisa” 17).
"Və o kəslər ki, çirkin bir iş (böyük günah) gördükdə və
ya (kiçik bir günahla) özlərinə zülm etdikdə, Allahı yada salar və
günahları üçün bağışlanmaq istəyərlər. Günahları Allahdan başqa kim
bağışlaya bilər? Və onlar etdikləri işdə bilərəkdən israr etməzlər”. ("Ali-İmran” 135).
Bu ayələrdə saleh bəndələrin başqa bir xüsusiyyətlərinə işarə
edilmişdir. Bu insanlar günah işlədən zaman tez bir zamanda Allahı
xatırlayarlar, tövbə edərlər. Günahı təkrar etməzlər. İnsan o zaman ki,
Allahı xatırlayır günah işlətməz, Ondan həya edər. Ancaq o zaman ki,
Allahı unudar və qəflətə düşər, tez bir zamanda tövbə edərlər. Çünki
onlar Allahdan başqa pənah yerləri olmadığını yaxşı bilirlər.
Hədislərin birində oxuyuruq ki, şeytan bu ayə nazil olan zaman çox
narahat olur və ordusunu məsləhətləşmək üçün toplayır. Bu ayəyə görən
nigaran olduğunu bildirir Biri deyir ki, mən insanı bu günahdan o biri
günaha dəvət edərək, həmin ayəni unutdura bilərəm. Şeytan qəbul etmir.
O birisi də bunun kimi bir təklif verir. Şeytan yenə qəbul etmir.
Nəhayət Xənnas adlı köhnə şeytanlardan biri deyir ki, mən bunun yolunu
tapmışam. Şeytan soruşur ki, nədir? Deyir ki, mən insanları uzun arzular
və vədlərlə vəsvəsə edəcəyəm ki, günah işlətsinlər. Və sonra da tövbə
etməyi zehnlərindən siləcəyəm. İblis deyir ki, bəli, bu, həmin yoldur.
Aydın olur ki, tövbəni unutmaq şeytan vəsvəsəsidir. O kəslər ki,
Xənnasla yaxınlıq edərlər, bu cür vəsvəsələrə düçar olarlar. Ancaq kamil
imana malik bəndələr xata işlədən zaman tez bir zamanda Allahı
xatırlayar və tövbə edərlər.
Nemət verilən zaman şükür edərlər.
«Ey Davud ailəsi, (bu nemətlərə) şükür edin və Mənim bəndələrimdən şükür edən azdır». ("Səba” 13).
Həqiqi şükür edənlər o kəslərdir ki, dilləri Xaliqi şükür etdiyi
kimi, qəlblərində də buna möhkəm etiqadları vardır. Onlar başqalarından
onlara çatan neməti də Allahdan bilərlər. Həm Allaha şükür edər və həm
də həmin adama təşəkkür edərlər. Allah yolunda heç bir şeyi
əsirgəməzlər. Onlar Allahın rizasını qazanmağa çalışarlar. Mərhum Molla
Əhməd Nəraqi buyurur: "Şükür etmək nemətin Mənəmdən (Nemətverəndən)
olduğunu bilmək və neməti Ondan bilmək və ona şad olmaq, Mənəmin xeyrini
qəlbinə almaq, Ona həmd etmək, neməti Onun xoşladığı yerdə istifadə
etməkdir. Deməli Mənəmə həqiqi şükür etmək odur ki, bütün nemətləri
Ondan biləsən, Onu Mənəm biləsən. Əgər kimsə sənə yaxşılıq edirsə, belə
qəbul etməlisən ki, Allah onun qəlbini o qədər yaxşı etmişdir ki, bu
yaxşı işi görsün. Hər kim bu qaydanı dərk edərsə, şükrün birinci
pilləsini keçər. Bu, qəlbən şükür etməkdir. Allaha şükür etməyin o biri
pilləsi odur ki, Allahın ona əta etdiyi nemətlərə görə sevinsin. Dünyəvi
nemətlərdən deyil, axirəti üçün inayət olunmuş nemətlərə görə sevinsin.
Üçüncü pillə odur ki, qəlbində və dilidə Ona həmd etsin. Qəlbində həmd
etmək o deməkdir ki, İlahi məxluqlara qarşı xeyirxah olsun, onların
yaxşılığını istəsin. Dildə həmd etmək o deməkdir ki, Ona şükrünü
bildirsin. İtaət və ibadətini yerinə yetirsin”.
Bəlalarda səbir edər.
"Sizi mütləq bir az qorxu və aclıqla, eləcə də mal, can və (ağac)
məhsulların(ın, yaxud arvad-uşaq kimi həyat səmərələrinin) azlığı ilə
imtahan edəcəyik. Səbir edənlərə müjdə ver. O kəslərə ki, onlara hər
hansı bir müsibət gəldikdə «həqiqətən biz Allahınıq (bizim
yaradılışımız, qorunmağımız, işlərimizin idarə edilməsi və yox
edilməyimiz Onun əlində olduğu üçün Onun həqiqi malı, mülküyük) və
həqiqətən Ona tərəf qayıdacağıq» deyərlər. Onlar Rəbbi tərəfindən
salamlar və rəhmət yetişən kəslərdir və onlardır hidayət olunmuşlar!”.
("Bəqərə” 155-157).
O kəs ki, bəla nazil olan zaman səbir edər və Allaha təvəkkül edər,
Allah da əvəzində bəndəsinə ən gözəl mükafatı verər. Bu da İlahi rəhmət,
lütf və hidayətdir. Behişt, o qədər əzəmətinə baxmayaraq, Onun rəhmət
və fəzlinin bir guşəsidir.
İmam Rza (ə) hədislərin birində buyurur: "Mömində imanın
həqiqəti üç fürsətdə həyata keçər: Allahın yolu ilə, Peyğəmbərin (s)
yolu ilə və İmamların (ə) yolu ilə gedəndə. Allahdan olan yolda sirr
saxlamağı, Peyğəmbərdən (s) olan yolda insanlara yaxşılıq etməyi,
İmamlardan (ə) olan yolda qəm və qüssədə səbirli olmasıdır”. Başqa bir hədisdə belə buyurur: "Bəndədə bu sifət olmasa imanının həqiqəti kamil olmaz: dində bəsirət, həyatda mötədillik, müsibətdə səbir”. Bu iki hədisdə müştərək olan nöqtə - müsibətdə səbir etməkdir. Əgər mömin müsibətdə səbir etməzsə, imanı kamil olmaz.
Əsəbləşən zaman bağışlamaq.
"Rəbbiniz tərəfindən olan bağışlanmaya və genişliyi göylər və yer (qədər) olan (və) təqvalılar
üçün hazırlanmış Cənnətə doğru tələsin. (Təqvalılar) həmin o
kəslər(dirlər) ki, mallarını rifah və şadlıqda, mallarında və hallarında
(maddi və mənəvi) yoxsulluqda xərcləyirlər, qəzəblərini udan və
camaat(ın xətaların)dan keçənlərdirlər. Allah yaxşılıq edənləri sevir”.
("Ali-İmran” 134). Bu ayədə təqvalıların dörd xüsusiyyəti bəyan
edilmişdir.
1. İnfaq etmək ki, səxavətin rəmzidir. Onun əksi olan paxıllıq həmişə məzəmmət edilmişdir.
2. İmam Sadiq (ə) buyurur: "Elə bir bəndə yoxdur ki, qəzəbini yatızdırsın və Allah dünya və axirətdə izzətini artırmasın”.
3. O, başqalarının xatalarını bağışlayar və güzəşt edər. Əfv etmək
İlahi sifətlərdəndir və hər kim əfv edər, İlahi əxlaqa malik olar.
4. Həzrət Peyğəmbər (s) buyurur: "O kəs ki, səninlə
əlaqəni kəsib, əlaqə yarat, sənə zülm edənə güzəşt et. Səni məhrum edənə
əta et və sənə pislik edənə yaxşılıq et”.
Beləliklə deyə bilərik ki, İmam Rzanın (ə) nəzərində həqiqi mömin
yaxşı iş görən zaman sevinər, günahlarına görə tövbə edər, nemətə şükür
edər, müsibətdə səbirli olar və əsəbini yatızdırıb, əfv edər. Həqiqi
bəndə olmağa çalışaq. (Həvzəh)
/Deyerler.org/