.

Uzun əsrlərdir Qərb dünyasının öyündüyü kəşflərin əslində kimə məxsus olduğu yavaş-yavaş işıq üzü görür. Məhz bu kəşflər sayəsində Qərb, Qərb olub. Məhz bu kəşflər sayəsində uzun illər Qərb elm sahəsində birinci olub. Və müsəlmanların heç bir elmi nailiyyətlərdə əli olmadığ iddia olunub. Alimlərin yaşadıqları dövrə və ondan sonrakı illərə diqqət yetirsək görərik ki, sən demə dünyanın düzənini dəyişdirən əhəmiyyətli kəşflərin sahibi müsəlmanlardır. Qərb alimləri isə sadəcə müsəlman ölkələrinin işğalı zamanı qarət edilmiş kitabxanalardan götürülmüş elmi əsərlərin tərcüməsi zamanı orada yatmış xəzinələri oğurlayaraq öz adlarına çıxmaqla məşhurlaşıblar.
Dekart, Qaliley, Kopenik, Nyuton, Lavoisier, Kepler, Wright qardaşları, Toriçelli, Kristof Kolomb, Vasco da Qamma...
Bunları tanımayan varmı? Məncə yox.
İbtidai məktəbdən başlayaraq, tanımağa başladığımız bu xarici alimləri, tarix kitablarına baxsanız, bir çox əhəmiyyətli kəşflərin və fikirlərin "ilk" sahibi kimi görərsiz. Əsrlər əvvəl Səmərqənd, Bağdad və İstanbuldan latıncaya və ya fransızcaya çevrilən bir çox kitablardakı fikirləri söyləyən və kəşfləri edənlər isə gizlədilib. Onların elmi nailiyyətləri Avropalı alimlərin adına yazılıb.
Məsələn, Nyutonu hamı "Cazibə qanunu"nu tapan ilk şəxs kimi tanıyır. Halbuki, cazibəni ilk dəfə kəşf edən, alim, bəlkə də çoxlarının indiyə kimi bir dəfə də olsun adını eşitmədiyi bir müsəlman - Fəxrəddin Razidir.

Aşağıda adları hallanan alimlərin yaşadıqları zamanlara və onların kəşflərinə diqqət etsək görərik ki, son bir neçə əsrdə Qərb dünyasının elm sahəsində heç bir irəliləyişi olmayıb, onların kəşf deyə bizə təbliğ etdikləri isə, əslində müsəlmanlara məxsusdur.

İndi isə gəlin, Qərb mənbələrinə istinadən, heç bir şərh vermədən bir çox kəşfi "ilk" edən İslam alimlərini tanıyaq:

- İlk kağız fabrikini yaradan alim - İbni Fazil
- Qızılca və çiçək xəstəliyini kəşf edən alim - Fəxrəddin Razi
- Mikrobu ilk aşkarlayan alim - Akşəmsəddin
- Cüzzamı kəşf edən alim - İbni Cəssar
-Vəbanın yoluxucu olduğunu tapan alim - İbni Natiq
- Vərəm mikrobunu kəşf edən alim - Kambur Vəsim
- Gözdəki tor qişanı kəşf edən alim - İbni Rüşd
- İlk göz əməliyyatını həyata keçirən alim - Əmmar
- İlk xərçəng əməliyyatını həyata keçirən alim - Əli ibn Abbas
- Kiçik qan dövranını kəşf edən alim - İbni Nəfis
- İlk xəstəxana yaradıcısı - Əli ibn Ridvan
- Sıfırı ilk istifadə edən alim - Xarəzm
- Triqonometriyanı ilk kəşf edən alim - Bəttani
- Tangens, kotangens və kosekantı ilk istifadə edən alim - Əbül Vəfa
- Triqonometriya kitabını yazan alim - Nəsirəddin Tusi
- İlk triqonometrik çevrilmə düsturunu kəşf edən alim - İbni Yunis
- Binom düsturunu ilk kəşf edən alim - Ömər Xəyyam
- İlk difransiallama kitabını yazan alim - Sabit ibn Qurra
- Onluq kəsri ilk kəşf edən alim - Qiyasəddin Cəmşid
- İlk teleskopu kəşf edən alim - Zərkali
- Dünyanın fırlandığını kəşf edən ilk alim - Əbu Rüyhan Biruni
- Dünyanın çevrəsini ilk ölçən alim - Musa Qardaşlar
- Günəşin üzündəki ləkələri ilk kəşf edən alim - Fərqani
- Ulduzların mövqeyini ölçən və ilk xətkeş hazırlayan alim - Cabir ibn Əflah
- İlk avtomatik idarə sistemləri hazırlayan alim - Əhməd ibn Musa
- Kibernetikanı ilk quran alim - İsmayıl Əl-Cəzəri
- İlk optik cihazın təməllərini qoyan alim - İbni Heysəm
- Səsin fiziki şərhini ilk verən alim - Fərabi
- İlk torna dəzgahını kəşf edən alim - İbni Qərra
- Qanadlarla uçan ilk alim - Hazərfən Əhməd Çələbi
- İlk təyyarəni hazırlayan alim - Əbu Firnas
- Yerin cazibə qüvvəsini kəşf edən alim - Razi
- Rəqqaslı saatı ilk kəşf edən alim - İbni Yunis
- Maddələrin spesifik ağırlığını ilk hesablayan alim - Həzini
- Atomun parçalana biləcəyənin ilk kəşf edən alim - Cabir ibn Xəyyam
- Göy qurşağını ilk açıqlayan alim - Qütbəddin Şirazi
- İlk kimya laboratoriyasını yaradan alim - Cabir
- Saf spirti ilk əldə edən alim - Razi
- Fosforu ilk kəşf edən alim - Bəşir
- Topu ilk kəşf edən alim - Fateh Sultan Mehmet
- İlk qitə səyahətnaməsini yazan alim - İbni Bətutə
- İlk dünya xəritəsini çəkən alim - Mürsiyəli İbrahim
- İlk əcza kitabını yazan alim - İbni Baytar

Aqil Mehdi